Kleutermaatschappij?

We zijn 11 oktober in het jaar 2020. Een jaar dat vooral enorm interessant en zeer uitdagend blijkt. Een jaar van geduld en uithoudingsvermogen. Maar evengoed is 2020 het jaar waarin heel veel duidelijk werd en wordt.

Hoe nemen kleuters deze tijd op?

Elk kind gaat hier anders mee om, maar een geluk dat de meeste kleuters gewoon spelend kunnen leren en genieten. Maar er zijn ook kleuters die echt met de hele Corona-zaak bezig zijn. Sommigen nemen het licht op en maken met plasticine corona-beestjes. Anderen vertellen dat het leuk is bij mama en papa, maar dat de school leuker is. Dat ze niet alleen moeten spelen. Ik heb ook een kleuter die de hele dag rondloopt met haar alcoholflesje en ik heb 1 kleuter die niet wilde aangeraakt worden. Maar daar is hij al overheen nu.

Hoe ga ik ermee om als leerkracht?

Eerlijk? Het is dubbel. Ik ben zo ontzettend blij om in de klas te mogen lesgeven en ontzettend blij dat we bij de kleuters geen mondkapje op moeten. Ze verstaan me niet goed en ik heb het gevoel dat ik dan niet expressief kan bezig zijn. Dus oef. Enkel bij collega’s en ouders moet het wel aan. Maar daar ga ik niet verder over uitweiden. Wat me vooral nu stoort is dat iedereen van elkaar schrik heeft als er maar iemand niest of hoest. Zo van: “Oh neen, jij bent Corona”. Waar ik moeilijk mee om kan, is de angst en de onzekerheid. Niet zozeer mijn angst, maar die van de anderen. En die onzekerheid: om de zoveel tijd wordt een leerkracht getest of blijven kinderen thuis omdat hun ouders ziek zijn.

De huidige maatschappij is een op hol geslagen kleuterklas

Als ik nu kijk naar de wereld, dan zie ik 1 grote kleuterklas. Mensen roepen en tieren naar elkaar, vooral op sociale media, zonder naar elkaar echt te luisteren. Zonder echt zeker te zijn, gaan de mensen elkaar oordelen op wat ze denken. Ze vergeten hierbij dat dat kan kwetsen. Er wordt gedreigd en beboet en daar is er gelukkig een verschil in. Want continue straffen helpt niet. Zeker als men niet begrijpt waarom. Bij een straf hoort een les, maar je moet hem wel snappen. Egoïsme van een formaat dat ik nog niet heb gezien, openbaart zich elke dag. “Mijn toiletpapier.” “Ik weet het beter” “Ik zorg voor een ander en jij niet.” “Mijn mening en geen ander” Haat en automatische propaganda, de ware kleuren van de media. Een geluk heb je ook mensen die waarden en normen hebben meegekregen en niet mee gaan in dit circus. Mensen die gewone gesprekken kunnen aangaan waarbij begrijpend luisteren en respect een must zijn. Waar liefde en openheid centraal staan.

Wat pas ik toe in de kleuterklas en zou de huidige maatschappij ook kunnen gebruiken op dit moment?

Communicatie. Het woord zegt het al op zich. Kringgesprekken en ook individuele gesprekken. Kleuters en ik bekijken samen welke afspraken we nodig hebben voor in de klas en dat iedereen begrijpt waarom we die afspraken hebben. Er zit logica in.

Wanneer kleuters initiatief nemen en op onderzoek willen gaan, dan geef ik hen de kans. Als ze vragen hebben, laat ik hen er zelf eerst over nadenken en dan gaan we samen op zoek naar de informatie. Ik gebruik ook het woord ‘moeten’ niet want dat geeft een enorme druk voor sommige kleuters. Wees open en transparant en dan heb je sowieso een veilig en warm klasklimaat waar ieder kind zichzelf mag zijn.

Wanneer een kind angstig is, dan praten we over die angst en geven we die angst een plaats. Een angst groter maken zorgt enkel voor minder welbevinden en dan moet je als leerkracht toch even bezinnen over hoe het beter kan.

Ieder kind heeft recht van spreken, al is hij of zij fout, al denkt die anders over een bepaald onderwerp. We laten elkaar uitpraten en we blijven respect tonen. Want dat doe je als mens.

En als laatste(al kan ik er nog veel meer opsommen): focussen op wat belangrijk is en openstaan voor hulp van kleuters en voor mezelf hulp vragen aan collega’s. Met 2 of meer kan je veel meer doen dan alleen. En als je aan probleemoplossend denken doet, zal je vlugger de oplossing vinden samen. Hopelijk kunnen al die experts daar ook iets van leren.

Ik geef je deze boodschap nog mee:

Als je iemand tegenkomt, het maakt niet uit waar, wees niet bang. Help elkaar waar nodig en aub, reik elkaar de (figuurlijke) hand. Kleine gebaren maken het grote geheel. En dit jaar zal ook weer voorbij gaan.